Nazwa Projektu: Pyłowi Giganci: jak we wczesnym Wszechświecie galaktyki tworzyły i niszczyły pył?

Akronim Projektu: SONATA 16

Budżet Projektu: 921 960 PLN

Czas trwania projektu: 25.11.2021- 24.11.2025

Kierownik Projektu: dr Darko Donevski

Opis Projektu:

Wiele modeli teoretycznych zakłada, że natura "pyłowych olbrzymów" jest kluczem do zrozumienia tworzenia się większości masywnych galaktyk we Wszechświecie. Przypuszcza się, że są one bezpośrednim ogniwem łączącym najbardziej odległe, aktywne gwiazdotwórczo galaktyki z najbardziej masywnymi galaktykami eliptycznymi, jakie widzimy w lokalnym Wszechświecie i znajdujemy w największych skupiskach galaktyk. Zbadanie i zrozumienie tego związku jest kluczowym zadaniem dla współczesnej astronomii podczerwonej. Projekt "pyłowe olbrzymy" ma na celu zrozumienie, jaką rolę w ewolucji galaktyk pełni pył w galaktykach i ich otoczeniu. Projekt będzie stanowił pionierskie podejście do badania związku między obszarami ciemnej materii w galaktykach a cyklem życia pyłu. Zostanie to osiągnięte poprzez połączenie obserwacji z najnowocześniejszymi symulacjami kosmologicznymi w celu ilościowego określenia, jak względny stosunek ilości pyłu i gwiazd zmienia się w różnych typach galaktyk wraz z ich ewolucją. Jednym z oczekiwanych wyników tego projektu będzie nowa metoda selekcji i zrozumienie odległych wczesnych gromad (tzw. protogromad) galaktyk. Dzięki temu będzie możliwe przygotowanie metod i analiz niezbędnych do interpretacji przyszłych znacznie większych niż dzisiejsze katalogów galaktyk w odległym Wszechświecie (które dostarczą m.in. misja Euklid i Obserwatorium Very C. Rubin) i ich związku z obecnymi milimetrowych (IMIKA2, ALMA).