W NCBJ rozpoczęła się dziś trzydniowa konferencja robocza poświęcona projektowi utworzenia centrum doskonałości materiałów do zastosowań w środowiskach ekstremalnych NOMATEN. Projekt jest wspólną inicjatywą francuskiego Komisariatu Energii Jądrowej i Energii Alternatywnych (CEA), fińskiego Centrum Badań Technicznych VTT i Narodowego Centrum Badań Jądrowych. Centrum znalazło się w ekskluzywnym gronie projektów, które zyskały uznanie w pierwszej fazie konkursu UE Teaming for Excelence. NOMATEN ma opracowywać, testować i przygotowywać do produkcji materiały odporne na szczególnie trudne warunki spotykane m.in. w przemyśle chemicznym i energetyce, a także o specjalnych właściwościach użytecznych dla medycyny czy w technologiach kosmicznych.

W chwili obecnej trwają intensywne prace nad przygotowaniem dokumentów projektu NOMATEN, które jesienią mają być przedstawione komisji drugiego etapu konkursu Teaming for Excelence. Otwierając konferencję dr hab. Paweł Sobkowicz, zastępca dyrektora NCBJ ds. innowacji i wdrożeń przypomniał, że na obecnym etapie musi zostać opracowany plan biznesowy Centrum, zakładający ścisłą współpracę z przemysłem oraz optymalne wykorzystanie infrastruktury badawczej i doświadczeń instytucji założycielskich. Równie ważne jest przygotowanie programu badawczego i stworzenie wizji przyszłych zespołów naukowych oraz wyłonienie ich liderów. Wpółorganizator konferencji, prof. Jacek Jagielski, dyrektor Departamentu Fizyki Materiałów NCBJ, podkreślał, że dyrektor Centrum oraz liderzy grup mają być wyłonieni w drodze otwartego międzynarodowego konkursu. Organizatorzy liczą, że oferowane atrakcyjne warunki finansowe i organizacyjne pozwolą pozyskać specjalistów o wysokiej pozycji międzynarodowej, zdolnych do budowania twórczych zespołów i stawiania przed nimi ambitnych zadań.

W konferencji uczestniczy kilkudziesięciu specjalistów z instytucji inicjujących projekt oraz z polskich i zagranicznych jednostek naukowych, które są zainteresowane jego tematyką i współpracą z Centrum NOMATEN. W czasie spotkań plenarnych i w sześciu zespołach roboczych podejmą oni prace nad skompletowaniem agendy badawczej projektu.

Koncepcja centrów doskonałości przewiduje przede wszystkim budowę silnych, dobrze finansowanych zespołów naukowych. Mają one korzystać głównie z istniejącej już infrastruktury badawczej instytucji powołujących oraz z licznych laboratoriów otwartych, dających dostęp do swoich urządzeń w drodze konkursu projektów i/lub na zasadzie wynajmu. NCBJ udostępni Centrum reaktor badawczy Maria wraz z modernizowanym właśnie laboratorium neutronografii, a także moce i kompetencje obliczeniowe Centrum Informatycznego Świerk, infrastrukturę Laboratorium Badań Materiałowych oraz laboratoria i doświadczenia wdrożeniowe i biznesowe Ośrodka Radioizotopów POLATOM. Za niecałe trzy lata naukowcy będą mogli skorzystać także z urządzeń budowanego właśnie Centrum Projektowania i Syntezy Radiofarmaceutyków Ukierunkowanych Molekularnie „CERAD” wyposażonego m.in. w nowoczesny cyklotron oraz z centrum innowacyjno-wdrożeniowego przemysłowych technik radiacyjnych CentriX wyposażonego w zaawansowaną aparaturę do badań radiograficznych. Na mapie drogowej polskiej infrastruktury badawczej znajdują się też kolejne inwestycje w Świerku, które mogą mieć zastosowanie w badaniach naukowców NOMATEN.