News Date

Dni Otwarte Funduszy Europejskich w Narodowym Centrum Badań Jądrowych, piątek, 13 maja 2016

Nau­kow­cy ze Świer­ku do­łą­czy­li do III edy­cji ak­cji Dni Otwar­tych Fun­du­szy Eu­ro­pej­skich. Już w pią­tek, 13 ma­ja br., za­in­te­re­so­wa­ni współ­pra­cą z Na­ro­do­wym Cen­trum Ba­dań Ją­dro­wych (NCBJ) bę­dą mo­gli od­wie­dzić in­sty­tut i za­po­znać się z je­go ofer­tą.

Wszy­scy chęt­ni do od­wie­dze­nia Na­ro­do­we­go Cen­trum Ba­dań Ją­dro­wych po­win­ni wypeł­nić for­mu­larz re­je­stra­cyj­ny. Nau­kow­cy ze Świer­ku za­pra­sza­ją w pią­tek, 13 ma­ja br., w godz. od 10.00 do 15.00 (w cią­gu ca­łe­go dnia prze­wi­du­je się wej­ście pię­ciu grup li­czą­cych do 25 osób w godz. 10.00, 11.00, 12.00, 13.00,14.00). Pla­no­wa­ny czas pre­zen­ta­cji pro­jektów w ra­mach Dni Otwar­tych to 1,5 godz. Or­ga­ni­za­to­rzy za­pew­niają bez­płat­ny trans­port z Otwoc­ka, a oso­bom ko­rzy­sta­ją­cym z pry­wat­nych sa­mo­cho­dów udo­stęp­nio­ny zosta­nie nie­strze­żo­ny bez­płat­ny par­king in­sty­tu­tu.

W ra­mach Dni Otwar­tych Fun­du­szy Eu­ro­pej­skich NCBJ za­pre­zen­tu­je pro­jekty zre­ali­zo­wa­ne w ra­mach Re­gio­nal­ne­go Pro­gra­mu Ope­ra­cyj­ne­go Wo­je­wódz­twa Ma­zo­wiec­kie­go 2007-2013. Dzię­ki po­cho­dzą­cym z te­go pro­gra­mu środ­kom (łącz­nie ok. 76 mln zł) w Świer­ku po­wstał m.in. Park Nau­ko­wo-Tech­no­lo­gicz­ny. In­we­sty­cje w infrastruk­turę oraz no­wo­cze­sną apa­ra­tu­rę po­zwo­li­ły tak­że wzmoc­nić po­ten­cjał in­sty­tu­tu w ob­sza­rach ba­dań i roz­wo­ju tech­no­lo­gii wy­ko­rzy­stu­ją­cych pro­mie­nio­wa­nie jo­ni­zu­ją­ce.

Park Nau­ko­wo Tech­no­lo­gicz­ny (PNT) sta­no­wi za­ple­cze dla szyb­kie­go wdra­ża­nia wy­ni­ków ba­dań do go­spo­dar­ki. W przy­szło­ści sta­no­wić ma on dla re­gio­nu Otwoc­ka lo­kal­ne cen­trum go­spo­dar­ki opar­tej na wie­dzy. PNT „Świerk” jest człon­kiem Otwoc­kie­go Kla­stra No­wych Tech­no­lo­gii, do któ­rego na­le­żą m.in. In­sty­tut Wy­so­kich Ci­śnień Pol­skiej Aka­de­mii Nauk oraz Wyż­sza Szko­ła Go­spo­dar­ki Eu­ro­re­gio­nal­nej w Jó­ze­fo­wie. Za­kres dzia­łalności par­ku bę­dzie stop­nio­wo ad­ap­to­wa­ny do oko­licz­no­ści, a je­go za­sad­ni­cze funk­cje wią­żą się z roz­wo­jem tech­no­lo­gii ją­dro­wych oraz ich wykorzysta­niem w prze­my­śle, me­dy­cy­nie, ener­ge­ty­ce, ochro­nie śro­do­wi­ska, a tak­że bio­lo­gii i in­ży­nie­rii ma­te­ria­ło­wej.

Park Nau­ko­wo-Tech­no­lo­gicz­ny „Świerk” ofe­ru­je kom­plek­so­we usłu­gi do­rad­cze i praw­ne, któ­rych głów­nym ce­lem jest roz­wój przed­się­bior­czo­ści i ko­mer­cja­li­za­cja in­no­wa­cyj­nych roz­wią­zań. Na za­sa­dzie po­mo­cy de mi­ni­mis wspie­ra­my przed­się­bior­ców od naj­wcze­śniej­szych kon­cep­cji po­wsta­wa­nia spół­ek, aż po ich bie­żą­cą dzia­łalność.

Ofer­ta la­bo­ra­to­riów:

W nowopo­wsta­łym bu­dyn­ku PNT „Świerk” zlo­ka­li­zo­wa­ne jest osiem spe­cja­li­stycz­nych la­bo­ra­to­riów, któ­re słu­żą roz­wi­ja­niu po­my­słów re­ali­zo­wa­nych przez podmio­ty ze­wnętrz­ne sa­mo­dziel­nie lub we współpra­cy ze spe­cja­li­sta­mi z PNT.

  1. La­bo­ra­to­rium elek­tro­ni­ki od­por­nej na pro­mie­nio­wa­nie z bo­ga­tym wy­po­sa­że­niem po­miarowym, funk­cjo­nu­ją­ce we współpra­cy z la­bo­ra­to­ria­mi i gru­pa­mi ba­daw­czymi NCBJ.
  2. La­bo­ra­to­rium In­du­strial­nych Ba­dan Ra­dio­gra­ficz­nych dla Mikroukła­dów, wy­po­sa­żo­ne w to­mo­graf prze­my­sło­wy, któ­ry wy­ko­rzy­sty­wa­ny jest do prze­świe­tleń róż­ne­go ro­dza­ju pró­bek (w za­kre­sie od 0,5 m do 400 nm śred­ni­cy), co po­zwa­la re­ali­zo­wać m. in. pre­cy­zyj­ne ba­da­nia ukła­dów sca­lo­nych.
  3. La­bo­ra­to­rium dru­ku 3D, wy­po­sa­żo­ne w pierw­szą w Pol­sce dru­kar­kę trój­wy­mia­ro­wą, umoż­li­wiającą druk z wykorzysta­niem me­ta­li, w tym sta­li, brą­zu i zło­ta, ale przede wszyst­kim sto­pów ty­ta­nu, w tym rów­nież ty­ta­nu dla za­sto­so­wań me­dycz­nych.
  4. La­bo­ra­to­rium MEMS wy­po­sa­żo­ne w urzą­dze­nia po­miarowe po­zwa­lające te­sto­wać ukła­dy mi­kro elek­tro me­cha­nicz­ne.
  5. Cle­an ro­om – wy­ko­na­ne w kla­sie ISO 8 po­miesz­cze­nie jest wy­ko­rzy­sty­wa­ne do prac wy­ma­ga­ją­cych szcze­gól­nej czy­sto­ści, ta­kich jak np. my­cie i przy­go­to­wa­nie struk­tur do dal­szej pre­cy­zyj­nej obrób­ki lub po­mia­ry ukła­dów o bar­dzo ma­łych roz­mia­rach.
  6. La­bo­ra­to­rium te­stów nanome­cha­nicz­nych – wy­po­sa­żo­ne w uni­kal­ne urzą­dze­nia po­miarowe po­zwa­lające na po­miar wła­sno­ści ma­te­ria­łów w kon­tro­lo­wa­nej at­mos­fe­rze i w za­kre­sie tem­pe­ra­tur od 15 do 750 ° C
  7. La­bo­ra­to­rium ra­dia­cyj­nej mo­dy­fi­ka­cji ma­te­ria­łów zaj­mu­ją­ce się wy­twa­rza­niem warstw po­wsta­łych po­przez im­plan­ta­cje jo­nów na po­wierzch­nie róż­ne­go ro­dza­ju ma­te­ria­łów ta­kich jak gu­my, ce­ra­mi­ka czy me­ta­le.
  8. La­bo­ra­to­rium te­stów sta­rze­nio­wych, wy­po­sa­żo­ne w ko­mo­rę kli­ma­tycz­ną, co umoż­li­wia te­sto­wa­nie za­cho­wań urzą­dzeń me­cha­nicz­nych i elek­tro­nicz­nych pod wpły­wem zmian tem­pe­ra­tu­ry i wil­got­no­ści oraz pod wpły­wem wi­bra­cji.

W służ­bie na­uki i go­spo­dar­ki

Zmo­der­ni­zo­wa­ne La­bo­ra­to­rium Struk­tur Ak­ce­le­ra­cyj­nych mie­ści się w no­wo­cze­snym bu­dyn­ku o po­wierzch­ni 1400 me­trów kwa­dra­to­wych. To miej­sce pra­cy ok. 50 in­ter­dy­scy­pli­nar­nych spe­cja­li­stów z za­kre­su sze­ro­ko ro­zu­mia­nych elek­tro­ni­ki, me­cha­ni­ki, mi­kro­fal i in­for­ma­ty­ki. Zlo­ka­li­zo­wa­no w nim m.in. pra­cow­nie mi­kro­fa­lo­we, obrób­ki próż­niowej oraz lu­to­wa­nia w próż­ni. Pra­cow­nie dys­po­nu­ją wy­so­kiej kla­sy apa­ra­tu­rą nie­zbęd­na do te­sto­wa­nia no­wych roz­wią­zań tech­nik ak­ce­le­ra­cji czą­stek, a część z nich dzia­ła w re­żi­mie podwyż­szo­nej czy­sto­ści.

W La­bo­ra­to­rium ba­da­ne i roz­wi­ja­ne są klu­czo­we kom­po­nen­ty ak­ce­le­ra­torów elek­tro­nów, któ­re z po­wo­dze­niem sto­so­wa­ne są w wie­lu dzie­dzi­nach ży­cia, m.in. me­dy­cy­nie (do ra­dio­te­ra­pii cho­rób no­wo­two­ro­wych), w prze­my­śle (do ra­dio­gra­fii ma­syw­nych obiek­tów), a tak­że w ob­sza­rach zwią­za­nych bez­pie­czeń­stwa pań­stwa i je­go gra­nic (umoż­li­wiają np. kon­tro­lę ła­dun­ków wiel­ko­ga­ba­ry­to­wych). Pro­wa­dzo­ne w La­bo­ra­to­rium pra­ce przy­czy­nia­ją się tak­że do po­sze­rze­nia wie­dzy w za­kre­sie fi­zy­ki. W no­wych pra­cow­niach po­wsta­je ak­ce­le­ra­tor elek­tro­nów prze­zna­czo­ny na po­trze­by przy­go­to­wy­wa­ne­go przez CERN eks­pe­ry­men­tu GBAR. Ce­lem te­go przed­się­wzię­cia jest bez­po­śred­ni po­miar wła­sno­ści gra­wi­ta­cyj­nych antyma­te­rii. Ob­ser­wu­jąc swo­bod­ny spa­dek ato­mów an­ty­wo­do­ru ba­da­cze bę­dą po­szu­ki­wa­li róż­nic w ich za­cho­wa­niu w sto­sun­ku do zwy­kłej ma­te­rii. Nie­zbęd­ne do utwo­rze­nia ato­mów an­ty­wo­do­ru an­ty­pro­to­ny do­star­czy ze­spół ak­ce­le­ra­torów CERN-owskich, a dru­gi skład­nik – po­zy­to­ny –pro­du­ko­wa­ne bę­dą wła­śnie przez ak­ce­le­ra­tor po­wsta­ły dzię­ki pra­cy La­bo­ra­to­rium Struk­tur Ak­ce­le­ra­cyj­nych.

Po­miar, śle­dze­nie i prze­wi­dy­wa­nie za­nie­czysz­czeń po­wie­trza

Gdy nad ob­sza­rem za­miesz­ka­łym stę­że­nie py­łu za­wie­szo­ne­go wy­raź­nie i długotr­wale prze­kra­cza nor­my u je­go miesz­kań­ców mo­gą wy­stą­pić ne­ga­tyw­ne kon­se­kwen­cje zdro­wot­ne. Wy­po­sa­żo­ne w naj­now­sza apa­ra­tu­rę mo­bil­ne la­bo­ra­to­rium po­mia­rów śro­do­wi­sko­wych to uni­kal­ny w Pol­sce po­jazd ba­daw­czy umoż­li­wiający pre­cy­zyj­ne po­mia­ry ja­ko­ści po­wie­trza at­mos­fe­rycz­ne­go w do­wol­nie wy­bra­nym re­jo­nie kra­ju. No­wo­cze­sne ana­li­za­to­ry za­in­sta­lo­wa­ne w mo­bil­nym la­bo­ra­to­rium po­tra­fią au­to­ma­tycz­nie i nie­prze­rwa­nie mo­ni­to­ro­wać stę­że­nie tlen­ków azo­tu, tlen­ku wę­gla i ozo­nu. Spe­cjal­no­ścią sta­cji są w peł­ni zauto­ma­ty­zo­wa­ne po­mia­ry py­łu za­wie­szo­ne­go w po­wie­trzu. Apa­ra­tu­ra la­bo­ra­to­rium jest w sta­nie nie tyl­ko okre­ślić stę­że­nie dro­bin za­wie­szo­ne­go w at­mos­fe­rze py­łu, ale tak­że okre­ślić ich skład. Sprzęt umoż­li­wia ba­da­nie naj­bar­dziej szko­dli­wych dla zdro­wia czą­stek py­łu za­wie­szo­ne­go o śred­ni­cach na­wet kil­ka­set ra­zy mniej­szych od śred­ni­cy ludz­kie­go wło­sa.

Moż­li­we za­sto­so­wa­nia go­rą­cej pla­zmy

Nau­kow­cy z La­bo­ra­to­rium Wią­zek Jo­no­wo-Pla­zmo­wych pra­cu­ją nad ujarz­mie­niem pla­zmy, a ich pra­ce są skie­ro­wa­ne na moż­li­wo­ści wy­ko­rzy­sta­nia pla­zmy w pro­cesach tech­no­lo­gicz­nych, szcze­gól­nie zwią­za­nych z in­ży­nie­rią ma­te­ria­ło­wą. Pro­ces mo­dy­fi­ko­wa­nia po­wierzch­ni za po­mo­cą dział pla­zmo­wych tr­wa ułam­ki se­kund. Uzy­ska­na ener­gia stru­mie­nia czą­stek jest do­sta­tecz­nie du­ża, by w pod­da­nym obrób­ce przedmio­cie prze­to­pić war­stwę po­wierzch­niową gru­bo­ści mi­kro­me­tra. Znaj­du­ją­ce się w pla­zmie jo­ny pier­wiast­ków wni­ka­ją do prze­to­pio­nej war­stwy me­ta­lu, któ­ra po usta­niu im­pul­su pla­zmo­we­go krysta­lizuje. La­bo­ra­to­rium dys­po­nu­je dzia­łem elek­tro­no­wym z wiąz­ką o śred­ni­cy oko­ło 10 cm z wy­so­ko­prą­do­wym im­plan­ta­to­rem im­pul­so­wym. Do­dat­ko­we oprzy­rzą­do­wa­nie za­pew­nia od­po­wied­nią dia­gno­sty­kę jed­no­rod­no­ści wiąz­ki, gę­sto­ści ener­gii i in­nych istot­nych pa­ra­me­trów. Prób­ki ma­te­ria­ło­we ba­da­ne są za po­mo­cą bę­dą­ce­go na wy­po­sa­że­niu la­bo­ra­to­rium mi­kro­sko­pu ska­nin­go­we­go, któ­ry po­zwa­la na ana­li­zę pier­wiast­ko­wą ma­te­ria­łu przypo­wierzch­niowego oraz two­rze­nie trój­wy­mia­ro­wych obra­zów po­wierzch­ni.

Pro­jekt 4La­by otwo­rzył przed La­bo­ra­to­rium Wią­zek Jo­no­wo – Pla­zmo­wych szer­sze moż­li­wo­ści np. w za­kre­sie ba­dań do­ty­czą­cych za­gad­nie­nia przy­spie­sza­nia czą­stek na­ła­do­wa­nych w go­rą­cej pla­zmie, wy­twa­rza­nia od­por­nych na utle­nia­nie w wy­so­kich tem­pe­ra­tu­rach warstw po­wierzch­nio­wych sta­li, a tak­że no­wych ma­te­ria­łów (pół­prze­wod­ni­ków) dla spin­tro­ni­ki oraz ener­ge­ty­ki sło­necz­nej.

Wię­cej in­for­ma­cji

Dni Otwarte Funduszy Europejskich w Narodowym Centrum Badań Jądrowych, piątek, 13 maja 2016