Nowa podstawa programowa, plan i program nauczania, model podręcznika, zbiór ćwiczeń i zadań sprawdzających wiedzę a także lista wyposażenia pracowni szkolnej niezbędnego do nauczania nukleoniki – to efekty ponad dwuipółletniej pracy naukowców Narodowego Centrum Badań Jądrowych (NCBJ). W ramach projektu „Szkoła z przyszłością” przygotowali oni propozycję zmian nauczania w technikach,. Zagadnienia związane z energią i jej przemianami, budowa atomu i jądra atomowego, promieniowanie i jego właściwości, źródła promieniowania i jego oddziaływanie na organizmy żywe, a także zastosowanie promieniowania jonizującego, jego pomiary i opracowywanie wyników – na tym właśnie skupili się fizycy ze Świerku. Swoją propozycję kierują na rzecz trzech grup zawodowych: technik nukleonik, technik chemik jądrowy oraz technik elektronik jądrowych, które mogą wzbogacić ofertę kształcenia przedmiotów ścisłych w szkołach ponadgimnazjalnych.

„Zlecone przez nas badania szkolnictwa zawodowego i rynku pracy potwierdziły przypuszczenia o niskim poziomie nauczania przedmiotów ścisłych w technikach” – mówi mgr Marcin Sadowski, kierownik projektu „Szkoła z przyszłością”, NCBJ – „postanowiliśmy to zmienić wspólnie z grupą nauczycieli i uczniów z województwa mazowieckiego. W Dziale Edukacji i Szkoleń NCBJ opracowane zostały materiały do nauczania trzech zawodów. Nasze prace zweryfikowaliśmy w szkołach z Warszawy, Ostrołęki, Garwolina i Płocka. W przeprowadzonych tam zajęciach pozalekcyjnych wzięło udział blisko 150 uczniów! Tak licznej grupy nawet nie mieliśmy w najśmielszych planach. Świadczy to o ogromnym zainteresowaniu młodzieży tematami współczesnej nauki i techniki. Dodatkowo zorganizowaliśmy także praktyki w naszym instytucie. Wzięło w nich udział 76 młodych osób.”

Przygotowane przez NCBJ i przetestowane w szkołach materiały mogą stać się fundamentem opracowania kompleksowego systemu kształcenia kadr np. dla Polskiego Programu Energetyki Jądrowej. Obecnie dobiegają końca prace wdrożeniowe: wspólnie z partnerem projektu, Mazowieckim Samorządowym Centrum Doskonalenia Nauczycieli, prowadzone są rozmowy z dyrektorami i nauczycielami o efektach uzyskanych w projekcie jak i możliwościach ich wdrożenia.

„Bardzo nas cieszy pozytywny odbiór projektu „Szkoła z przyszłością” zarówno przez samą młodzież jak i środowisko nauczycieli. Warto w tym miejscu wyraźnie powiedzieć, że zawody, którymi się zajęliśmy już kiedyś istniały. Zostały skreślone z listy wraz z zaprzestaniem budowy elektrowni jądrowej w Żarnowcu. Dlatego mamy nadzieję, że teraz, kiedy polski rząd realizuje program budowy pierwszej elektrowni jądrowej, nasza praca posłuży Ministerstwu Gospodarki oraz Ministerstwu Edukacji Narodowej do wypracowania przyszłościowych metod kształcenia techników” – podkreśla prof. dr hab. Ludwik Dobrzyński, Dyrektor Działu Edukacji i Szkoleń NCBJ, pomysłodawca projektu „Szkoła z przyszłością” – „Budując elektrownię należy pamiętać, że przynajmniej połowa jej pracowników to właśnie technicy. Obecnie dostępne w ofercie wydawnictw materiały, które mają przygotować ich do zawodu, choć spełniają wymogi stawiane przez aktualne podstawy programowe, zawierają błędy merytoryczne wskazujące na bardzo słabą znajomość zagadnień jądrowych zarówno autorów jak i recenzentów.”

Wartością dodaną do działań w ramach projektu „Szkoła z przyszłością” stał się też międzynarodowy projekt „D-Shuttle Project” zainicjowany przez jedno z japońskich liceów. Jego celem jest zapoznanie młodzieży z zagadnieniami związanymi z promieniowaniem jonizującym, a także pokazanie prawdziwego obrazu powstałego po wydarzeniach w Fukushimie w 2011 roku. W tym celu uczniowie z Japonii, Francji, Białorusi i Polski (z Warszawy, Płocka, Wołomina, Otwocka, Gliwic, Ostrołęki i Częstochowy; w tym biorący wcześniej udział w projekcie „Szkoła z przyszłością”), przez dwa tygodnie dokonywała pomiarów promieniowania w rejonach swojego domu, szkoły oraz w miejscach spędzania wolnego czasu. Na podstawie uzyskanych wyników przygotowany zostanie raport, który będzie zaprezentowany podczas telekonferencji z udziałem uczestników badań.

Projekt „Szkoła z przyszłością”, o wartości 921 642 zł dofinansowany był ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Ze względu na bardzo dobre osiągnięte wyniki naukowcy NCBJ zamierzają kontynuować prace mające na celu podnoszenie poziomu kształcenia nauk ścisłych w polskich szkołach. Nowy Program „Wiedza, Edukacja, Rozwój” (PO WER) jak i plany stworzenia klas patronackich, czy udostępnianie laboratoriów instytutu to aktualnie rozważane propozycje do dalszych działań. Planowane jest również stworzenie Mazowieckiej Sieci Nukleoniki – miejsca wymiany wiedzy i doświadczenia oraz gromadzenia entuzjastów zagadnień związanych z promieniowaniem jonizującym.