Tek­tro­tyd (^99mTc-Tek­tro­tyd), lek opra­co­wa­ny i wy­twa­rza­ny w Ośrod­ku Ra­dio­izo­to­pów POLATOM Na­ro­do­we­go Cen­trum Ba­dań Ją­dro­wych (NCBJ), otrzy­mał wła­śnie re­je­stra­cje umoż­li­wiające je­go sto­so­wa­nie w pra­wie wszyst­kich kra­jach Unii Eu­ro­pej­skiej. Dzię­ki uni­ka­to­wym wła­ści­wo­ściom pol­skie­go pro­duktu oraz ni­skiej ce­nie sku­tecz­na dia­gno­sty­ka i te­ra­pia on­ko­lo­gicz­na bę­dzie do­stęp­na dla co­raz więk­szej licz­by pa­cjen­tów z ca­łe­go świa­ta.

Pol­ski wy­na­la­zek, Tek­tro­tyd jest ory­gi­nal­nym le­kiem, jed­nym z pierw­szych za­re­je­stro­wa­nych na świe­cie, wy­ko­rzy­stu­ją­cym ana­lo­gi pep­ty­dów re­gu­lu­ją­cych ja­ko no­śnik izo­topów pro­mie­nio­twór­czych. Ta­ki lek po­zwa­la nie tyl­ko okre­ślić do­kład­ną lo­ka­li­za­cję gu­za pier­wot­ne­go i je­go prze­rzu­tów ale rów­nież umoż­li­wia le­ka­rzom oce­nić cha­rak­ter zmian jak i roz­le­głość sta­nu cho­ro­bo­we­go. To klu­czo­we in­for­ma­cje nie­zbęd­ne do usta­le­nia in­dy­wi­du­al­ne­go try­bu po­stępowania te­ra­peu­tycz­nego czy oce­ny po­stępów le­cze­nia on­ko­lo­gicz­ne­go.

„^99mTc-Tek­tro­tyd to lek po­zwa­lający obra­zo­wać pro­ces no­wo­two­ro­wy na po­zio­mie sub­ko­mór­ko­wym. Sta­no­wi do­sko­na­ły przy­kład na pol­ski wkład w dzie­dzi­nę na­uki okre­śla­ną ja­ko obra­zo­wa­nie mo­le­ku­lar­ne (Mo­le­cu­lar Ima­ging). Dziś to jed­na z naj­dy­na­micz­niej roz­wi­ja­jących się ga­łę­zi wie­dzy wa­run­ku­ją­ca po­stęp w dia­gno­sty­ce i le­cze­niu scho­rzeń, w sto­sun­ku do któ­rych do­tych­czasowe me­to­dy z za­sto­so­wa­niem kon­wen­cjo­nal­nych le­ków oka­zy­wa­ły się nie­sku­tecz­ne” – pod­kre­śla prof. Krzysz­tof Ku­rek, dy­rek­tor NCBJ – „Nasz pro­dukt przy­czy­nił się do zwięk­szenia sku­tecz­no­ści wy­kry­wa­nia no­wo­two­rów neu­ro­en­do­kryn­nych, tej nie­zwy­kle trud­nej z punk­tu wi­dze­nia me­dycz­ne­go gru­py no­wo­two­rów. Dzię­ki je­go uni­ka­to­wym wła­ści­wo­ściom oraz ni­skiej ce­nie wpro­wa­dzo­no no­we pro­ce­du­ry dia­gno­stycz­ne i te­ra­peu­tycz­ne do ru­ty­no­wej prak­ty­ki kli­nicz­nej. Je­ste­śmy dum­ni, że ko­lej­ne kra­je otwie­ra­ją się na nasz pro­dukt”.

Ra­dio­far­ma­ceu­tyk do dia­gno­sty­ki on­ko­lo­gicz­nej ^99mTc-Tek­tro­tyd jest pierw­szym pol­skim ory­gi­nal­nym le­kiem wy­ko­rzy­stu­ją­cym wła­sno­ści pep­ty­du roz­po­zna­ją­ce­go spe­cy­ficz­nie re­cep­to­ry bło­no­we ko­mó­rek no­wo­two­ro­wych, któ­ry dzia­ła w po­łą­cze­niu z wła­sno­ścia­mi pro­mie­nio­wa­nia gam­ma emi­to­wa­ne­go przez tech­net-99m. Ra­zem two­rzą pre­pa­rat uży­tecz­ny w wy­kry­wa­niu, oce­nie stop­nia za­awan­so­wa­nia oraz pla­no­wa­niu te­ra­pii no­wo­two­rów neu­ro­en­do­kryn­nych. Te no­wo­two­ry roz­wi­ja­ją się z ko­mó­rek we­wnątrz­wy­dziel­ni­czych, roz­pro­szo­nych po ca­łym or­ga­ni­zmie. Więk­szość z nich umiej­scawia się w prze­wo­dzie po­kar­mo­wym i trzu­st­ce. Wy­na­la­zek OR Po­la­tom NCBJ po­zwa­la na wcze­sne wy­kry­wa­nie zmian no­wo­two­ro­wych, któ­re roz­po­zna­wa­ne by­ły do­tych­czas w bar­dzo póź­nym sta­dium, kie­dy to­wa­rzy­szy­ły im już licz­ne prze­rzu­ty. Pol­ski pro­dukt mo­że być też uży­tecz­ny w przy­pad­ku in­nych gu­zów wy­ka­zu­ją­cych eks­pre­sję re­cep­to­rów so­ma­to­sta­ty­no­wych w róż­nym na­si­le­niu, ta­kich jak rak pier­si, czer­niak zło­śli­wy, chło­nia­ki, rak nie­drobr­no­ko­mór­ko­wy płuc itd.

Tek­tro­tyd prze­ka­zy­wa­ny do szpi­ta­li nie za­wie­ra izo­topu pro­mie­nio­twór­cze­go, dzię­ki cze­mu moż­na go ma­ga­zy­no­wać i trans­por­to­wać bez oba­wy o ne­ga­tyw­ny wpływ na śro­do­wi­sko. Przy­go­to­wa­nie ra­dio­far­ma­ceu­ty­ku od­by­wa się w spe­cjal­nych wa­run­kach przez wy­spe­cja­li­zo­wa­ny per­so­nel pod ści­słym nad­zo­rem od­po­wied­nie­go le­ka­rza, po­przez roz­pusz­cze­nie i po­łą­cze­nie za­war­to­ści obu fio­lek, a na­stęp­nie do­da­nie pro­mie­nio­twór­cze­go izo­topu tech­ne­tu-99m z ge­ne­ra­to­ra ra­dio­nu­kli­do­we­go. Sub­stan­cja czyn­na od­po­wia­da za po­łą­cze­nie się z ko­mór­ka­mi no­wo­two­ro­wy­mi zaś do­łą­czo­ny do niej izo­top po­zwa­la na zi­den­ty­fi­ko­wa­nie i „zo­ba­cze­nie” da­ne­go miej­sca. To po­zwa­la okre­ślić bar­dzo do­kład­nie gdzie znaj­du­ją się ko­mór­ki ra­ko­we. Po po­da­niu do­żyl­nym pre­pa­ra­tu pa­cjen­to­wi mię­dzy 2 a 4 go­dzi­ną ba­da­nia wi­dać peł­ny efekt zmian no­wo­two­ro­wych. Za­sad­ni­czo ba­da­nie nie wy­ma­ga ho­spi­ta­li­za­cji pa­cjen­ta. Po ba­da­niu sub­stan­cje wy­da­la­ne są z cia­ła pa­cjen­ta wraz z mo­czem nie po­wo­du­jąc żad­nych efek­tów ubocz­nych. To naj­waż­niej­sze ko­rzy­ści pol­skie­go pro­duktu w sto­sun­ku do in­nych pre­pa­ra­tów do­stęp­nych na ryn­ku.

„Pra­ce ba­daw­cze nad zna­ko­wa­niem pep­ty­dów, ana­lo­gów so­ma­to­sta­ty­ny, izo­to­pa­mi pro­mie­nio­twór­czy­mi ja­ko po­ten­cjal­ny­mi ra­dio­far­ma­ceu­ty­ka­mi do za­sto­so­wań on­ko­lo­gicz­nych pod­ję­li­śmy w na­szym in­sty­tu­cie już w ro­ku 1996” – mó­wi prof. Re­na­ta Mi­ko­łaj­czak, Peł­no­moc­nik Dy­rek­to­ra OR Po­la­tom NCBJ ds. Nau­ko­wych – „peł­ny suk­ces osią­gnę­li­śmy w 2008 ro­ku, kie­dy to do­sta­li­śmy z Mi­ni­ster­stwa Zdro­wia de­cy­zje do­pusz­cza­ją­cą nasz pro­dukt do obro­tu w Pol­sce. Od te­go mo­men­tu pro­duk­cja Tek­tro­tydu nie­ustan­nie ro­śnie i ob­ser­wu­je­my co­raz więk­sze za­in­te­re­so­wa­nie na­szym pro­duktem z ca­łe­go świa­ta. Otrzy­ma­ne re­je­stra­cje w ko­lej­nych kra­jach są naj­lep­szym te­go po­twier­dze­niem”.

Ośro­dek Ra­dio­izo­to­pów Po­la­tom NCBJ otrzy­mał sze­reg na­gród za opra­co­wa­nie i wdro­że­nie Tek­tro­tydu, m.in. Dy­plom Mi­ni­stra Edu­ka­cji i Nau­ki (2006), ty­tuł Lau­re­ata Kon­kur­su In­no­wa­cja Ro­ku (2008), Wy­róż­nie­nie w Kon­kur­sie Pol­ski Pro­dukt Przy­szło­ści (2008), Zło­ty me­dal na Mię­dzy­na­ro­do­wych Tar­gach Wy­na­laz­czo­ści, Ba­dań Nau­ko­wych i No­wych Tech­nik w Bruk­se­li (2009) i wie­le in­nych. War­tość dia­gno­stycz­na ze­sta­wu do spo­rzą­dza­nia ra­dio­far­ma­ceu­ty­ku ^99mTc-Tek­tro­tyd jest nie­kwe­stio­no­wa­na i zna­la­zła udo­ku­men­to­wa­nie w sze­re­gu pu­bli­ka­cji na­uko­wych do­ty­czą­cych je­go sku­tecz­no­ści. Da­ne te po­zy­tyw­nie zwe­ry­fi­ko­wał ry­nek.

Otrzy­ma­ne wła­śnie re­je­stra­cje obej­mu­ją na­stę­pu­ją­ce kra­je: Au­stria, Fran­cja, Gre­cja, Hisz­pa­nia, Niem­cy, Pol­ska, Por­tu­ga­lia, Wiel­ka Bry­ta­nia, Wło­chy, Buł­ga­ria, Cze­chy, Da­nia, Esto­nia, Fin­lan­dia, Nor­we­gia, Ru­mu­nia, Sło­wa­cja, Szwe­cja oraz Wę­gry.

Więcej informacji