W dniu 22 listopada w Tokio Prezes Japońskiej Agencji Energii Atomowej (JAEA), pan Koguchi Masanori oraz Dyrektor Narodowego Centrum Badań Jądrowych (NCBJ, Polska), prof. Krzysztof Kurek podpisali Porozumienie Wdrażające dotyczące współpracy instytucji w pracach badawczo-rozwojowych w dziedzinie technologii reaktorów wysokotemperaturowych chłodzonych gazem. Jednocześnie została podpisana umowa o zakupie przez NCBJ elementów dokumentacji projektu podstawowego reaktora badawczego HTGR, który miałby zostać zainstalowany w Polsce.

Polska od kilku lat współpracuje z Japonią w zakresie wdrażania technologii reaktora wysokotemperaturowego chłodzonego gazem (HTGR). Tego typu instalacja testowa została zbudowana w Japonii i pracuje z powodzeniem. W przyszłości reaktory wysokotemperaturowe mogące dostarczać parę o temperaturze nawet do 1000 stopni Celsjusza i mogą stać się źródłami ciepła dla przemysłu chemicznego i petrochemicznego. Będą one w stanie zastąpić obecne instalacje zasilane paliwami kopalnymi, co doprowadzi do dekarbonizacji wielu procesów produkcyjnych. Mogą też umożliwić ekonomiczną produkcję wodoru.

W maju 2021 r. Rząd RP podjął decyzję o przystąpieniu do kolejnego etapu prac badawczo-rozwojowych (B+R) technologii HTGR i NCBJ rozpoczęło prace nad projektem koncepcyjnym reaktora badawczego HTGR. W ramach zadania ma powstać projekt podstawowy i wstępnie przygotowany raport o bezpieczeństwie. Po nawiązaniu współpracy badawczej w 2019 r., NCBJ i JAEA rozpoczęły negocjacje w celu rozszerzenia współpracy w zakresie prac badawczo-rozwojowych w obszarze technologii HTGR. Porozumienie wdrożeniowe podpisane przez JAEA i NCBJ we wrześniu 2019 r. zostało w dniu dzisiejszym uzupełnione. Nowa umowa przewiduje współpracę B+R nad projektem podstawowego reaktora badawczego HTGR, który miałby zostać zbudowany w Polsce w NCBJ. Zawarty równolegle kontrakt przewiduje przekazanie NCBJ informacji technicznych dotyczących B+R w obszarze HTGR. Dokumentacja, którą JAEA przekaże NCBJ do 2024 r., będzie przeznaczona do wspólnego wykorzystania w pracach partnerów.

 

Uroczystość podpisania porozumień NCBJ-JAEA. Na zdjęciu w dolnym rzędzie od lewej: ARAI Tomohiko, MEXT, Director of Atomic Energy Division, Krzysztof Kurek, Dyrektor NCBJ, KOGUCHI Masanori, JAEA, President; w górnym rzędzie od lewej: Mariusz Dąbrowski, Kierownik Zakładu Energetyki Jądrowej i Analiz Środowiska NCBJ, Józef Sobolewski, Pełnomocnik Dyrektora NCBJ ds. Rozwoju Reaktorów Wysokotemperaturowych, OSHIMA Hiroyuki, JAEA, Executive Director, FUNAKI Kentaro, JAEA, Executive Director (Foto: JAEA)