Odbywająca się w ubiegłym tygodniu, coroczna konferencja generalna MAEA stała się okazją do zaprezentowania na międzynarodowym forum opracowanego w NCBJ projektu koncepcyjnego reaktora HTGR-POLA. W ramach trwającego tydzień spotkania oficjalnych przedstawicieli krajów, członków tej organizacji, odbywa się szereg spotkań towarzyszących organizowanych przez państwa członkowskie.

Jednym z wydarzeń towarzyszących było organizowane przez Japonię spotkanie zatytułowane “HTGR Contribution towards Carbon neutrality”. Do udziału w tym spotkaniu strona japońska zaprosiła przedstawicieli Polski (NCBJ) i Wielkiej Brytanii (National Nuclear Laboratory - NNL). Zarówno NCBJ, jak i NNL współpracują z JAEA (Japan Atomic Energy Agency) rozwijając własne wersje blokowych reaktorów HTGR, którego jedyny funkcjonujący pierwowzór badawczy (HTTR – High Temperature engineering Test Reactor) należy właśnie do JAEA.

Wszystkie trzy kraje przedstawiły stan obecny prowadzonych działań i dalszą wizję ich kontynuacji. Japonia, po długiej przerwie, podjęła ponownie prace kierunkowe nad budową reaktora komercyjnego nakierowanego na produkcję wodoru, stąd też w spotkaniu uczestniczył reprezentant japońskiego przemysłu stalowego, dla którego bezemisyjny wodór jest jedyną możliwością zastąpienia źródeł energii opartych o paliwa kopalne. Przedstawiciel NNL przedstawił argumentację i plany rządu brytyjskiego na wybór i wsparcie jednej z technologii zaawansowanych reaktorów modułowych (AMR) - HTGR. Jak na razie Wielka Brytania znajduje się na początku tej drogi.

Reprezentujący NCBJ Pełnomocnik Dyrektora ds. Rozwoju HTR dr Józef Sobolewski przedstawił etapy działań w Polsce od 2016 roku, także w kontekście aktywności związanej z tą technologią w ramach UE. Głównym elementem prezentacji w dyskusji panelowej było przedstawienie projektu koncepcyjnego reaktora HTGR-POLA. Na obecnym etapie przygotowań do budowy nowego reaktora blokowego HTGR Polska jest najbardziej zaawansowana wśród tych trzech krajów, co spowodowało duże zainteresowanie i dyskusje z publicznością tego spotkania. NCBJ obecnie jest na etapie realizacji fazy końcowej projektowania tego reaktora oraz przygotowywania Wstępnego Raportu Bezpieczeństwa przewidzianego na rok 2024, co stawia nasz Instytut na wysokiej pozycji zaawansowania w technologii HTGR (z tzw. rdzeniem pryzmatycznym) na świecie.

Ze stanem i planami rozwoju tej technologii będą w najbliższym czasie mogli się zapoznać pracownicy NCBJ. W dniach 10-20 października przy głównym wejściu do NCBJ zespół prof. Mariusza Dąbrowskiego zaprezentuje wystawę modeli elementów reaktora POLA wraz z odpowiednią prezentacją multimedialną.

Prace NCBJ nad reaktorem wysokotemperaturowym finansowane są w ramach przedsięwzięcia Ministra Edukacji i Nauki pod nazwą "Opis techniczny badawczego wysokotemperaturowego reaktora jądrowego chłodzonego gazem (ang. Hight Temperature Gas cooled Reactor, HTGR)" w latach 2021 - 2024 kwota finansowania 60 000 000,00 zł brutto, umowa nr 1/HTGR/2021/14.