Czym się zajmujemy?
Laboratorium Badań Materiałowych (LBM) prowadzi prace naukowo-badawcze i diagnostyczne materiałów konstrukcyjnych i ich połączeń spawanych stosując niszczące i nieniszczące metody badawcze, w tym badania metalograficzne, mechaniczne i termiczne. Specjalizujemy się w badaniu wpływu temperatury, środowiska korozyjnego i promieniowania, które wpływają na wytrzymałość materiałów, obniżając tzw. „czas życia” elementów konstrukcyjnych. Znajduje się tu jedyny w kraju zestaw komór gorących o osłonności maksymalnej do 100 Ci (3,7×1012 Bq), umożliwiający badanie materiałów aktywnych radiologicznie.
Oferujemy usługi badawcze jednostkom przemysłowym w wielu sektorach gospodarki m.in. w sektorze energetycznym. Laboratorium posiada akredytację Polskiego Centrum Akredytacji przez co zapewnia niezależne i rzetelne wykonywanie badań oraz zachowuje spójność pomiarową zgodnie z wymogami stosownych procedur własnych oraz wymaganiami Polityki Jakości i wymagań normy PN-EN ISO/IEC 17025:2018–02. Laboratorium prowadzi również współpracę naukową z wiodącymi krajowymi i międzynarodowymi jednostkami naukowymi i instytutami badawczymi oraz realizuje prace badawczo-rozwojowe w zakresie wytwarzania i badań nowoczesnych materiałów.
Prowadzimy prace naukowo-badawcze, reatestacyjne i diagnostyczne materiałów konstrukcyjnych i ich połączeń spawanych, w zakresie szeroko pojętego materiałoznawstwa, stosując metody niszczące i nieniszczące. Badaniom poddawane są materiały nie napromienione oraz w stanie napromienionym.
W skład LBM wchodzi Pracownia Badań Strukturalnych, Chemicznych i Korozyjnych; Pracownia Badań Mechanicznych; Pracownia Badań Nieniszczących oraz Pracowania Komór Gorących składająca się z zespołu 12 komór ołowianych o osłonności maksymalnej do 100 Ci (3,7×1012 Bq), wyposażonych w odpowiednie instalacje technologiczne i połączonych ze sobą tunelem transportowym. Komory wyposażone są w aparaturę do badań własności napromienionych materiałów konstrukcyjnych.
Od ponad trzydziestu lat posiadamy akredytację Polskiego Centrum Akredytacji (PCA) jako akredytowane laboratorium badawcze (AB 025). Polskie Centrum Akredytacji jest sygnatariuszem wielostronnych porozumień w ramach organizacji międzynarodowych działających w obszarze akredytacji tj.: EA MLA, IAF MLA oraz ILAC MRA. Z tego powodu wyniki akredytowanej działalności, umieszczane na wydawanych przez LBM sprawozdaniach z badań są opatrzone oprócz znaku akredytacji PCA znakiem ILAC MRA, a przez to uznawane i honorowane za granicą.
Laboratorium oferuje usługi badawcze podmiotom komercyjnym oraz partnerom naukowym. Naszym klientom zapewniamy niezależne, bezstronne i rzetelne wykonywanie badań dzięki wdrożonemu systemowi zarządzania, zgodnie z deklarowaną Polityką Jakości i wymaganiami normy PN-EN ISO/IEC 17025:2018–02. Laboratorium zachowuje spójność pomiarową zgodnie z wymogami stosownych procedur własnych oraz wymaganiami Polskiego Centrum Akredytacji.
Nasi pracownicy uczestniczą w krajowych i międzynarodowych projektach naukowych finansowanych przez Narodowe Centrum Nauki, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Fundację na rzecz Nauki Polskiej, instrumenty H2020 i Ambasadę Francji w Polsce. Badania prowadzone przez naukowców skupiają się na ocenie wpływu defektów radiacyjnych nowych materiałów takich jak: stale ODS, stopy niklu i cyrkonu, stale martenzytyczno-ferrytyczne, powłoki Al2O3 oraz grafit. Są tu produkowane nowoczesne materiały za pomocą metody druku 3D, a wraz z instytucjami współpracującymi produkujemy materiały metodami SPS i HIP. Współpraca prowadzona jest z wiodącymi uczelniami i instytutami polskimi (PW, AGH, WAT, IPPT, ITME) oraz międzynarodowymi instytutami naukowymi (CEA, VTT, IIT, ORNL, JRC, JAEA, czy CHRTEM).
Aktywnie współpracujemy z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które w ramach dotacji celowej SPUB wspiera rozwój nowych metod badawczych i pozwala na utrzymanie nowoczesnej aparatury naukowej, m.in. jedynego w Polsce zespołu Komór Gorących. Komory wyposażone są w zawansowany sprzęt pomiarowy i umożliwiają przeprowadzenie szeregu pomiarów właściwości fizycznych, mechanicznych i strukturalnych materiałów aktywnych. Laboratorium zostało zaprojektowane i zbudowane w latach 80 XX wieku w celu badania tzw. próbek świadków pochodzących z energetycznych reaktorów jądrowych. Ocena właściwości próbek świadków prowadzona na przestrzeni lat eksploatacji reaktora umożliwia tym samym ocenę stanu degradacji materiałów konstrukcyjnych reaktora. Jest to zatem jedna z procedur monitorowania bezpieczeństwa pracy instalacji jądrowej.
Kierownik Pracowni Badań Strukturalnych, Korozyjnych i Chemicznych
dr hab. inż. Jarosław Jasiński, prof. NCBJ
e-mail: jaroslaw.jasinski@ncbj.gov.pl
Kierownik Pracowni Badań Nieniszczących
mgr inż. Marcin Kowal
e-mail: marcin.kowal@ncbj.gov.pl
Kierownik Pracowni Badań Mechanicznych
dr inż. Małgorzata Frelek-Kozak
e-mail: malgorzata.frelek@ncbj.gov.pl
Sekretariat
Elżbieta Szulim
e-mail: elzbieta.szulim@ncbj.gov.pl, tel. (22) 273 10 62