Ilustracja czarnej dziury. Wizja artystyczna.

Gigantyczna ukryta czarna dziura odkryta we wczesnym Wszechświecie

Międzynarodowy zespół astrofizyków odkrył gigantyczną czarną dziurę ukrytą wśród pyłów w galaktyce, która istniała już 1,4 miliarda lat po Wielkim Wybuchu. To jeden z pierwszych efektów projektu o nazwie Herschel Extragalactic Legacy Project (HELP). Wiodącym współautorem pracy jest dr hab. Katarzyna Małek z Zakładu Astrofizyki NCBJ.

Zdjęcie przedstawiające 25 000 supermasywnych czarnych dziur. Każda biała kropka ujawnia czarną dziurę rezydującą w swojej galaktyce.

Z mapą wśród 25 000 supermasywnych czarnych dziur

Mapa opublikowana w czasopiśmie „Astronomy and Astrophysics” przez międzynarodowy zespół naukowców ujawnia ponad 25 000 aktywnych supermasywnych czarnych dziur znajdujących się w odległych galaktykach. Jest ona wynikiem przeglądu nieba dokonanego w częstotliwościach radiowych. W przygotowaniu pracy brała udział dr hab. Katarzyna Małek z Zakładu Astrofizyki NCBJ.

Obraz galaktyki spiralnej. Przerywane kręgi wyznaczają możliwy zakres zgrupowania wokół niej ciemnej materii.

Jaki kształt mają halo ciemnej materii?

Czym jest halo ciemnej materii? A ogólniej: czym jest ciemna materia? Te pytania stawia dr Anna Durkalec z Zakładu Astrofizyki NCBJ wprzedstawiają tematykę swoich badań. Dr Durkalec należy do grona 12 adiunktów instytutu wyróżnionych w wyniku oceny dokonanej w 2020 r.

Obraz dwóch galaktyk opisany w tekście

Świadek nagłej śmierci - agonia masywnej, pyłowej galaktyki widziana przez jej niebieską towarzyszkę

Opublikowane dziś wyniki badań, prowadzonych pod kierunkiem Mahmouda Hameda z NCBJ, pomagają zrozumieć jak tworzyły się i umierały galaktyki we wczesnym Wszechświecie. Dla astronomów najciekawsze są te największe - ultramasywne galaktyki, bogate w pył i gwiazdy. Jak zdołały powstać w tak krótkim czasie? Czy procesy gwiazdotwórcze zachodziły w nich gwałtownie, czy też gwiazdy tworzyły się stopniowo, wykorzystując bogate w wodór środowisko?

Dwa zdjęcia Drogi Mlecznej: w pasmie widzialnym i w podczerwieni

SONATA BIS: DINGLE - pył w galaktykach

Troje naukowców NCBJ otrzymało granty NCN SONATA BIS, które pozwolą im zbudować lub wzmocnić własne grupy badawcze w Instytucie. Nagrodzony projekt zatytułowany „DINGLE - Pył w galaktykach: Patrząc na jego emisję” przygotowała dr Ambra Nanni z Zakładu Astrofizyki NCBJ.

radioteleskopy należące do zespołu największego na świecie interferometru radiowego Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA)

Stukając do wrót Pyłowych Gigantów

Międzynarodowy zespół naukowców, w tym dwoje naukowców z NCBJ - Katarzyna Małek i William Pearson - przedstawił dowody na szybki wzrost pyłu w młodych, ale już bogatych w metale galaktykach w odległym Wszechświecie. Badanie, opublikowano właśnie w czasopiśmie Astronomy & Astrophysics.